De Nomaden van Vranckx: vier nieuwe reportages in juni

In juni presenteert Rudi Vranckx op zaterdag vier nieuwe documentaires van zijn jonge reportersteam De Nomaden. Gewoontegetrouw zijn ze opnieuw uitgezwermd over de hele wereld, van het Zuid-Afrikaanse Malawi over Iran en Congo tot Groot-Brittannië. Telkens om 20.10 u. op Canvas.

Op zaterdag 1 juni volgt Bart Dereymaeker in Weg van Malawi de voetsporen van zijn vader Lieven. Die had daar een project om jongeren naar school te helpen gaan. Maar na zijn laatste reis stierf hij aan de gevolgen van malaria. Had het project zin? Wat loopt er mis met het onderwijs in Malawi? Barts goede vrienden en tv-makers Thomas Schoenaerts en Bregt Jansegers reizen mee.

In Perzische picknicks op zaterdag 8 juni vieren verschillende Nomadenteams Newroz (Perzisch Nieuwjaar) op diverse plaatsen in Iran. Hoe zien de Iraniërs de toekomst? Er zijn de sancties van de Verenigde Staten, oorlogsdreiging en repressie van binnenuit. De reporters praten met mensen uit alle lagen van de bevolking over hun angsten en hun dromen.

Op zaterdag 15 juni bezoekt Carl Theunis in Gasthuis gevangenis een aantal kraamklinieken in Kinshasa waar honderden vrouwen opgesloten zitten omdat ze hun ziekenhuisrekening niet kunnen betalen. Carl gaat op stap met een activiste die de vrouwen probeert vrij te kopen.

Op 22 juni ten slotte reist Laura Zuallaert naar Groot-Brittannië om te kijken hoe het met Fish gaat. Een jonge transmigrant die ze leerde kennen in Gent. Hoe vergaat het hem in Engeland?

Meer informatie hieronder, op canvas.be en op de facebook-pagina van De Nomaden.

Voor interviews met de makers: [email protected]

Weg van Malawi – zaterdag 1 juni

Bart Dereymaeker reist naar Malawi, in het voetspoor van zijn vader Lieven. Die steunde daar jongeren om te gaan studeren. Maar na zijn laatste reis overleed hij aan malaria. Bart wil nu weten of het project impact heeft en wat er misloopt in het onderwijs in Malawi. Zijn goede vrienden, Nomaden Thomas Schoenaerts en Bregt Jansegers, reizen met hem mee.

“Heeft het iets veranderd of is het een druppel op een hete plaat? Is het nog van deze tijd om zo aan ontwikkelingswerk te doen?” Op die vragen wil Bart een antwoord vinden. Eerste halte van de reis:  Mulanje in het zuiden. Daar woont Robert, de eerste student van het project. Hij heeft met de steun van Barts vader automechanica gestudeerd en heeft nu zijn eigen garage.

Studeren is niet vanzelfsprekend in Malawi. Het onderwijssysteem staat onder druk. Bij een bezoek aan de basisschool van Mbayani, een van de grootste scholen van Oost Afrika, zien Bart, Thomas en Bregt klassen van meer dan tweehonderd leerlingen met één leerkracht. Er is een structureel tekort aan accommodatie, leerkrachten en didactisch materiaal.

Amper 35 procent van de leerlingen stroomt door naar het secundair onderwijs. Bart wil weten wat de minister van onderwijs hierop te zeggen heeft.

Een reportage van Bart Dereymaeker Thomas Schoenaerts en Bregt Jansegers

Perzische picknicks – zaterdag 8 juni

Verschillende teams van jonge tv-makers gingen op verschillende plaatsen in Iran Nowruz vieren, Perzisch nieuwjaar. Ondertussen onderzoeken ze hoe het land eraan toe is. De Iraniërs staan vandaag tussen twee vuren. Er zijn de sancties van de Verenigde Staten, oorlogsdreiging en repressie van binnenuit.

Nowruz betekent letterlijk ‘nieuwe dag’ en duidt het Nieuwjaar aan op de Perzische kalender. Die jaarovergang vindt plaats wanneer wij het begin van de lente vieren. Volgens de traditie moeten de Iraniërs het nieuwe jaar beginnen met een schone lei. Maar kan het fiere volk deze symbolische nieuwe start wel nemen?

Nowruz vindt zijn oorsprong in de oudste religie van Iran, het zoroastrisme. Met Nowruz is er twee weken vakantie. In die periode wordt er tijd gemaakt voor oude gebruiken: mensen springen door grote vuren, ze schilderen eieren, doen een lenteschoonmaak en brengen familiebezoekjes.

Waar het feest vroeger een ontsnapping was aan dagelijkse beperkingen, is er nu nauwelijks geld voor een feestmaal, nauwelijks tijd om familie te bezoeken. Hoe slaagt de bevolking er toch in om er een geslaagd feest van te maken? Verschillende Nomadenteams vragen het aan Iraniërs uit alle lagen van de maatschappij, van de hoofdstad tot in het zuiden, aan mannen en vrouwen, geestelijken en ongelovigen.

Een reportage van Robbe Vandegehuchte, Willem De Maeseneer, Thibeau Aerts en Arno Van Rensbergen met steun van: Fonds Pascal Decroos en Free Press Unlimited

Gasthuis Gevangenis – zaterdag 15 juni

In kraamklinieken in Kinshasa zitten honderden moeders en hun pasgeboren kinderen opgesloten. Weken, maanden, soms zelfs jaren. Reden: ze kunnen de rekening van de bevalling niet betalen. In de meeste gevallen gaat het over moeders die complicaties ondervinden tijdens hun bevalling. Bij een keizersnede loopt de rekening op van 30 naar 300 euro, zo’n drie keer het gemiddelde maandloon in Congo.

De hele praktijk gaat natuurlijk in tegen de rechten van de mens en de Congolese grondwet, maar dat belet geen enkele ziekenhuis om openlijk potentiële wanbetalers vast te houden.  Nadine Mambweni zat bijna een jaar vast in de kraamafdeling van het Bondeko ziekenhuis in Kinshasa. Bovendien verloor ze tijdens de ingreep haar baby en bleef ze met lege handen achter: “Ik voelde me net in een gevangenis, ver van mijn andere kinderen. Het deed me zoveel pijn wanneer ik andere moeders met hun baby zag.”

“Als je in Congo al niet sterft tijdens de bevalling, dan sluiten ze je op omdat je de rekening niet kan betalen!” zegt Grâce Mbongi. Ze is de hoofredactrice van een magazine en komt op voor de rechten van de opgesloten moeders en hun kinderen. Ze organiseert allerhande evenementen om geld in te zamelen om deze vrouwen vrij te kopen.

“Onze patiënten betalen niet en als ze vertrekken, stelen ze zelfs het beddengoed,” klaagt zuster Bienvenue, de directrice van een katholiek ziekenhuis. “We hebben schulden omdat veel patiënten vertrekken zonder te betalen. Ze zeggen dat ze zullen terugkomen om te betalen, maar we zien ze nooit meer terug.”

Bijna elk ziekenhuis in Kinshasa, institutioneel of confessioneel, bezondigt zich aan deze praktijk. Maar in een land met een zwakke en door corruptie aangetaste overheid, zijn deze ziekenhuizen dan ook volledig op zichzelf aangewezen voor hun financiering.

Een reportage van Carl Theunis met steun van het Fonds Pascal Decroos en Free Press Unlimited

Fish – zaterdag 22 juni

Fisseha is geboren in Eritrea en groeit op in Ethiopië. Na de dood van zijn vader neemt zijn oom hem onder zijn hoede. Wanneer er spanningen losbreken in de regio moeten ze vluchten omdat ze omwille van hun geloof niet meer veilig zijn. Fisseha woont nu in een vissersdorp in Zuid-Engeland. Nomade Laura Zuallaert gaat hem daar opzoeken.

Laura leerde Fisseha, die onderweg Fish genoemd werd, kennen in Gent, waar hij een tijdje woonde. Maar vooraleer hij daar geraakte, moest hij een helse tocht ondernemen. “Om naar Libië te gaan moesten we de Sahara oversteken. Onderweg gingen er veel mensen dood.”

Fish kwam uiteindelijk met de vrachtwagen in België terecht. “In België waren er mensen die ons meenamen naar huis om te rusten. Vriendelijke gezinnen, Ik ben ze erg dankbaar.” Maar Fish ging nog verder, naar Engeland. De gedroomde eindbestemming voor zoveel transmigranten. Maar wacht hen daar een makkelijk leven?

“In je land kan je niet blijven hoewel het daar is dat je hart woont. Vissen doorkruisen zeeën en oceanen, vogels vliegen van het ene continent naar het andere, maar voor mensen is de weg lang en zijn er vele obstakels. Je probeert het. Het is goed om te proberen. Proberen is leven.”

Een reportage van Laura Zuallaert met steun van het Fonds Pascal Decroos