Skip to Content
Het IJzeren Gordijn - Een documentaire roadmovie met Rob Heirbaut en Hendrik Vos - vanaf dinsdag 7 oktober

Het IJzeren Gordijn - Een documentaire roadmovie met Rob Heirbaut en Hendrik Vos - vanaf dinsdag 7 oktober

Met de fiets langs de vroegere grens tussen Oost en West - 25 jaar na de val van de Muur

In de vijfdelige reeks Het IJzeren Gordijn trekken VRT-journalist Rob Heirbaut en politicoloog Hendrik Vos, beiden Europa-experten, langs de grens die de wereld decennia lang in twee verdeelde; 25 jaar na de val van de Berlijnse Muur rijden ze met de fiets naar de meest markante plekken langs het IJzeren Gordijn, van Sint-Petersburg tot de Balkan. Hun missie: nagaan hoe nieuwe generaties met een geglobaliseerde wereld aanknopen. Vanaf dinsdag 7 oktober om 20.40 u. op Canvas. De eerste aflevering is voor persvisie beschikbaar op het Persportaal van VRT Communicatie: http://pers.vrt.be

 

"Tot 1989 zat de wereld simpel in elkaar”, zegt Hendrik Vos. “Wij waren de goeien, de Sovjetleiders waren de slechteriken. En er waren ook de sukkelaars: zij die onontkoombaar aan de foute kant van dat IJzeren Gordijn leefden. Maar wat wisten wij eigenlijk echt van die wereld daarachter?”

“Maar toen de Muur viel zou alles anders worden”, vult Rob Heirbaut aan. “Dat werd ons tenminste  gezegd. Vandaag, 25 jaar later, hebben ze daar nu ook MacDonalds en Starbucks en stickers van Panini. Maar de geschiedenis is niet weggegomd met het neerhalen van dat IJzeren Gordijn. De grens tussen Oost en West ligt nog bezaaid met symbolen en herinneringen, met wonden en littekens, met uitgekomen verlangens, maar ook met gemiste kansen en kapotte dromen.”

 

ROADMOVIE OP DE FIETS

Het IJzeren Gordijn is een sprankelende roadmovie over een reis door het hart van Europa. Als gezworen fietsmakkers volgen Hendrik en Rob de Iron Curtain Trail, een fietsroute die de meer dan 7000 kilometer lange grens volgt tussen Oost en West, tussen communisme en kapitalisme, tussen ‘goed’ en ‘slecht’.

Hendrik en Rob ontmoeten straffe mensen op plaatsen die niet eens zo lang geleden verboden terrein waren voor elke westerling. Aan de andere kant van het Gordijn komen ze te weten hoe het was om jarenlang met een communistische buur te leven. Elk land heeft een heel eigen verhaal: het Russische Sint-Petersburg transformeerde in nauwelijks 25 jaar tot een wervelende wereldstad. In Berlijn is de opdeling tussen Oost en West nog steeds voelbaar en in Hongarije gaan ze picknicken op de plek waar de eerste bres in de muur werd geslagen.

De twee fietsers verlaten de platgetreden paden en gaan op zoek naar getuigen met een ongezouten mening. De Finse tv-persoonlijkheid Riku Rantala laat zijn eigenzinnige mening over Russen op de mensheid los. In Litouwen praten ze met een gedreven ondernemer die een communistisch pretpark bouwde. En in Estland ontmoeten ze de merkwaardige Harry Egipt, een Estse regisseur die sovjetcommercials maakte die vandaag de dag pure camp geworden zijn.

Het IJzeren Gordijn brengt een mix van hedendaagse geschiedenis, human interest en markante verhalen in een regio in volle verandering. Rob en Hendrik nemen ons mee naar plekken in de achtertuin van Europa waarvan we het bestaan niet eens vermoeden. Maar over één ding zijn ze het roerend eens: de erfenis van het communisme moet je gezien hebben om het te geloven.

 

DE AFLEVERINGEN

Aflevering 1 - dinsdag 7 oktober
Rusland is de uitgelezen plek voor Rob en Hendrik om hun tocht langs het IJzeren Gordijn te beginnen. Vijfentwintig jaar na de val van de Muur blijft het grootste land van de wereld onbevattelijk voor veel Westerlingen. Het duo wil polsen naar de visie van de Sint-Petersburgers, die altijd de brug naar Europa maakten. Ruslandkenner Johan De Boose maakt hen wegwijs in een bruisende stad waar het IJzeren Gordijn nog zichtbaar aanwezig is. Na een bezoek aan een kraakpand vol hippe winkels moeten ze hun vooroordelen over Rusland toch wat bijstellen.  Op een boogscheut van de grens met Finland ligt Helsinki, waar de flamboyante tv-maker Riku Rantala hen met veel typisch Finse humor duidelijk maakt dat Russen en Finnen nooit de beste buren zijn geweest.

Aflevering 2 - dinsdag 14 oktober
De Baltische staten, een belangrijke buffer tussen West-Europa en het Oostblok, hebben een heel eigenzinnig verhaal geschreven tijdens de communistische periode. In Estland ontmoeten Rob en Hendrik reclamemaker Harry Egipt. Hij maakte tijdens de communistische periode commercials die nu pure camp geworden zijn. Wat verderop, in Litouwen, botsen ze op de Kruisenheuvel, die perfect het stille maar hardnekkige verzet van de Litouwers tegen de Russen symboliseert. Op weg naar Polen onthaalt een ex-worstelkampioen hen hartelijk in zijn Gruto Parkas, een communistisch themapark dat in Litouwen heel controversieel is.
Hun laatste stop, Sopot, ligt aan de Poolse kust. Op een afgelegen boerderij laat topkok Artur Moroz hen kennismaken met de post-communistische Poolse keuken, die momenteel een ware Food Revolution beleeft. En die revolutie zet zich overal in Polen door. Het mooiste bewijs daarvan is de oude scheepswerf van Gdansk die in snel tempo door projectontwikkelaars is opgekocht. De gigantische werf toont perfect aan dat Polen 25 jaar na de val van het communisme een land in volle transitie is.

Aflevering 3 - dinsdag 21 oktober
De derde aflevering begint in de dichte bossen van het Noord-Duitse dorpje Bröthen. Actievoerder Michael Gartensläger wilde hier de onmenselijkheid van het IJzeren Gordijn aantonen, maar werd bij een sabotage-actie met 120 kogels doorzeefd. Rob en Hendrik worden hier voor het eerst ge confronteerd met de impact van het IJzeren Gordijn op de Duitse bevolking. De reis gaat verder richting het epicentrum van de scheiding tussen oost en west: Berlijn. Ex-punker Henryk Gericke neemt Hendrik en Rob mee in het verleden van de Berlijnse undergroundscene. De twee mannen zoeken naar sporen van de Muur en van de Stasi in de levendige Duitse hoofdstad. Op een afgelegen kerkhof ontmoeten ze de intrigerende Sascha Anderson. Ooit de leading man van een Berlijnse groep kunstenaars, maar persona non grata geworden nadat bleek dat hij jarenlang een dubbelleven als spion van de Stasi had geleid…

Aflevering 4 - dinsdag 28 oktober
Het Oost-Duitse stadje Zwickau was tijdens de Koude Oorlog de motown van Oost-Duitsland. Hier rolden zo’n drie miljoen Trabantjes van de band; de uitgelezen plaats voor Rob en Hendrik om met een Trabi te gaan rondcruisen. Wat verderop komen ze in Mödlareuth terecht, een dorpje van 50 inwoners dat decennialang door een gigantische muur in twee gesplitst werd. In Praag neemt de flamboyante kunstenaar David Cerny, een man met een heel eigengereide blik op zijn stad en haar geschiedenis, hen mee naar enkele van zijn controversiële werken. Nog in de Tsjechische hoofdstad beschrijft oud-wereldkampioen kogelstoten Remigius Machura hoe het was om als topsporter voor een communistisch land uit te komen in volle Koude Oorlog.

 

De inhoud van de volgende afleveringen wordt later meegedeeld via de Programmagids.

 

HENDRIK EN ROB

Hendrik Vos is hoogleraar Politieke Wetenschappen aan de universiteit van Gent. Hij is gespecialiseerd in Europese politiek en het beleid van de EU en een autoriteit op het vlak van algemene Europakennis. Hij is een veel gevraagd commentator op radio en tv. Hij schrijft academische publicaties maar ook boeken en columns in kranten. Samen met Rob Heirbaut schreef hij het boek Hoe Europa ons leven beïnvloedt, waarin hij een genuanceerd beeld van Europa schetst.

Rob Heirbaut is journalist en Europawatcher bij VRT Nieuws. Hij is verslaggever bij alle grote tops en kent de EU door en door. Jaarlijks maakt hij samen met Hendrik Vos een humoristisch jaaroverzicht over de EU. Hendrik en Rob hebben gemeenschappelijke professionele interesses maar het zijn ook gezworen fietsvrienden.

Het IJzeren Gordijn  is een programma van Sputnik voor Canvas.

Het IJzeren Gordijn : vanaf dinsdag 7 oktober om 20.40 u. op Canvas 
www.canvas.be

 

HET IJZEREN GORDIJN : HET BOEK

Het boek Het IJzeren Gordijn herbeleeft de tocht van Rob en Hendrik en pakt uit met de locaties, verhalen en getuigenissen die niet aan bod komen in het TV-programma. Met deze schat aan historische en toeristische informatie blijft het voormalige Oostblok niet langer onbekend en onbemind. Een uitgave van Van Halewyck in samenwerking met Canvas en VRT Line Extensions. Meer informatie in de bijlage.

Over VRT CANVAS

VRT CANVAS is het tweede televisienet van VRT. Het brengt compromisloze kwaliteitscontent voor een publiek dat behoefte heeft aan verdieping en uitgedaagd wil worden met nieuwe inzichten. VRT CANVAS informeert, inspireert en verbindt de mediagebruikers door middel van een onderscheidend aanbod met verrassende perspectieven en verhalen die mensen raken. Het net focust daarbij op duidingsprogramma’s, documentaires, cultuur en geschiedenis, wetenschap, internationale fictie, satire en sport.

Voor pers (opgelet: kijkersvragen worden enkel beantwoord via de klantendienst)
Anne Stroobants
[email protected]

Voor kijkers en surfers
Klantendienst VRT
 02 741 31 11
www.vrt.be/nl/heb-je-een-vraag/

Klik hier voor interviews

Klik hier voor hogeresolutiefoto's

Het gebruik van fotomateriaal, grafisch materiaal en logo's is niet toegestaan zonder voorafgaande toestemming van VRT, hetzij via e-mail of na ontvangst van een login op het fotoportaal. Het gebruik van de login impliceert dat u instemt met de geldende rechten en gebruiksvoorwaarden.

VRT CANVAS
Auguste Reyerslaan 52
1043 Brussel

VRT Brands Logos