Nieuw op Canvas: The Windsors. Een koninklijk verhaal

Dinsdag 13 oktober - Canvas blijft in de koningshuizen duiken. Na Filip van België is er nu ook de zesdelige reeks The Windsors. Inside the Royal Dynasty. De documentaire vertelt het epische en dramatische verhaal van de Britse koninklijke familie: van het ontstaan van de huidige dynastie in het begin van de 20ste eeuw, over de abdicatie van Edward VIII door de ‘kwestie’ Wallis Simpson, het koningschap tegen wil en dank van zijn broer George VI, de decennia lange regeerperiode van Elisabeth II (nu al langer dan haar illustere voorgangster Victoria), het faliekant afgelopen ‘sprookjeshuwelijk’ van haar zoon Charles met Diana Spencer, de perikelen van hun kinderen, tot de ‘abdicatie’ door Harry en Meghan van hun koninklijke titels, waarmee de cirkel rond lijkt.

De reeks, van de makers van The Kennedy’s (vorig jaar op Canvas), overspant meer dan 100 jaar koninklijke en tegelijk Britse én wereldgeschiedenis. Unieke archiefbeelden wisselen af met dramatische reconstructies en getuigenissen van insiders en experten: historici, biografen, journalisten, familie, vrienden en verwanten. Het resultaat is een diepgaand portret van een anachronistische familie die oorlogen en schandalen overleefde, scheidingen en bittere ruzies doorstond, en ondanks dat alles haar plaats heeft gevonden in de 21ste eeuw.

Vanaf dinsdag 20 oktober om 23.00 u. op Canvas en meteen integraal via VRT NU.

Sachsen Coburg wordt Windsor

Bij ons ijverde Delphine er jaren voor om de naam 'van Saksen Coburg' te krijgen. Maar 100 jaar geleden wou de Britse koning er per se vanaf. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog deed George V afstand van zijn Duitse titels en van de naam 'von Sachsen Coburg Gotha'. Zo wou hij zich distantiëren van zijn Duitse afkomst en de Britse nationalisten paaien. Hij koos ‘Windsor’ als nieuwe naam, naar het aloude slot van de Britse koningen in het gelijknamige plaatsje ten zuidwesten van Londen.

George V was dus de grondlegger van de Windsor-dynastie, die we zes afleveringen en ruim een eeuw lang volgen in de reeks. Het was een tijd waarin de wereld grondig veranderde en het eens zo machtige Britse imperium meer en meer verschrompelde. De serie toont hoe het koningshuis zich telkens weer aan die veranderende omstandigheden moest aanpassen, maar ook welke individuele keuzes de diverse Windsors maakten en hoe die hun persoonlijke leven en de publieke opinie beïnvloedden.

Aflevering 1: Succession

De eerste aflevering gaat over het ontstaan van de Windsor-dynastie, de regeerperiode van de conservatieve George V (1910-1936) en vooral zijn opvolging. Zijn oudste zoon, de populaire kroonprins Edward, is progressiever dan zijn vader en wil het koningshuis moderniseren en beter afstemmen op de grote maatschappelijke veranderingen na de Eerste Wereldoorlog. Want het Britse volk begint zich te roeren na de offers die het heeft gebracht in de oorlog. Dat geldt ook voor de kolonies en de ‘dominions’ van het Britse rijk, van Australië tot Canada. Ondertussen is het vrijgevochten gedrag en het turbulente liefdesleven van de ‘jazz age prince’ Edward een doorn in het oog van zijn vader. Hij geeft de voorkeur aan zijn plichtsgetrouwe tweede zoon, prins Albert (later George VI), als troonopvolger. Wanneer George in 1936 overlijdt, heeft Edward een relatie met de gescheiden en hertrouwde Amerikaanse burgervrouw Wallis Simpson. Hij volgt zijn vader op als Edward VIII, maar het wordt al snel duidelijk dat hij zal moeten kiezen tussen zijn geliefde en de troon …

Aflevering 2: The Reluctant King

Edward VIII blijft bij zijn voornemen om met de gescheiden Wallis Simpson te trouwen, maar dat is niet te verenigen met het koningschap en daarom treedt hij eind 1936 weer af. Zijn broer Albert volgt hem op als George VI. Albert heeft niet het charisma van zijn broer, is heel schuchter en hij stottert. Het koningschap is voor hem een beproeving. Maar hij moet zich al snel bewijzen, want het Verenigd Koninkrijk en Europa staan op de drempel van een nieuwe oorlog. Zal de onzekere George VI zijn land door die grote crisis kunnen loodsen?

Aflevering 3: The Young Queen

Tegen alle verwachtingen in en mede door zijn standvastigheid tijdens de oorlog wordt George VI een populaire en gewaardeerde vorst. Maar hij heeft een zwakke gezondheid en overlijdt al op 56-jarige leeftijd, in 1952. Hij wordt opgevolgd door zijn oudste dochter, de 26-jarige prinses Elizabeth. Zij is de vierde monarch van het huis Windsor. De wereld ziet er na de oorlog helemaal anders uit en de jonge koningin moet op zoek naar de nieuwe plaats van de monarchie, tussen traditie en vernieuwing. Onder meer haar echtgenoot, de Brits-Griekse prins Philip Mountbatten, is een voorstander van de modernisering van het koningshuis. Ze krijgen vier kinderen, die hen heel wat kopzorgen bezorgen. Ondertussen zit Elizabeth bijna 70 jaar op de troon, al was ze nooit echt populair.

Aflevering 4: Love or Duty

Als oudste zoon van Elizabeth is prins Charles de eerste in lijn voor haar opvolging. Het is al van jongs af aan een zware last op zijn schouders. De relatie met zijn ouders is afstandelijk. Als kind en adolescent is Charles verlegen en onzeker. Maar na zijn studies en legerdienst wordt hij een gegeerde vrijgezel. Hij begint een heimelijke relatie met Camilla Shand (later Parker-Bowles). Als kroonprins staat Charles onder druk om te trouwen en de Windsor-dynastie een erfgenaam te bezorgen. Maar Camilla is in de ogen van zijn familie geen geschikte kandidaat koningin.  De jonge Diana Spencer is dat wel. Gaat Charles akkoord met dit gearrangeerde huwelijk of kiest hij voor zijn echte grote liefde?

Aflevering 5 : The Princess, the Prince, and the Press

Het leek een sprookjeshuwelijk, maar eigenlijk zaten er al vanaf het begin barsten in de relatie tussen Charles en Diana. Dat wordt alleen maar erger wanneer de populaire ‘people’s princess’ een celebrity wordt die haar echtgenoot volledig in de schaduw zet. Charles zoekt troost bij Camilla Parker-Bowles. Diana gaat haar eigen weg en botst daarbij met het instituut van het koningshuis. Maar ze speelt het zelf ook hard. Terwijl het huwelijk van haar zoon steeds verder ontrafelt, beleeft koningin Elizabeth de moeilijkste tijd van haar lange regeerperiode.

Aflevering 6 : The Future of the Monarchy

De laatste aflevering focust op het leven van de nieuwe generatie Britse 'royals', meer bepaald de prinsen William en Harry. Zij beleefden een moeilijke jeugd, met ouders die in onmin leefden en de tragische dood van hun moeder. De documentaire staat uitgebreid stil bij het dramatische ongeluk van Lady Di, de rol van de paparazzi daarbij en de manier waarop de natie en het koningshuis ermee omgingen. ​ Dat had een grote invloed op de relatie van de prinsen met de pers en de publieke opinie, en hun houding tegenover het rigide keurslijf van de monarchie. Ze groeiden op als kinderen van hun tijd en hadden het vaak moeilijk met de verwachtingen die in hen gesteld werden. Hoe zal deze nieuwe generatie omgaan met de tradities van het koningshuis en het aloude instituut tegelijkertijd aanpassen aan de 21ste eeuw?