“Pessimisten zijn gelukkiger dan optimisten.”

Theodore Dalrymple in Wanderlust – De mens achter het pseudoniem - zondag 17 september

Maandag 4 september 2017 — In de derde aflevering van het nieuwe seizoen van Wanderlust gaat Alicja Gescinska op bezoek bij de Theodore Dalrymple.

Theodore Dalrymple is het pseudoniem van Anthony Daniels (67). Hij is een Engelse psychiater op rust die met enige ironie tientallen boeken schreef over de uitwassen van de welvaartsstaat. Zijn ideeën worden graag opgepikt door conservatieve politici zoals Bart De Wever en Mark Rutte.

Op zondag 17 september om 20.15 u op Canvas en vrtnu.be.

De verdeelde maatschappij

Dalrymple weet waarover hij schrijft. De laatste tien jaar van zijn carrière werkte hij als psychiater in een Brits staatsziekenhuis en in een gevangenis. Daar zag hij onder meer hoe het fout kan gaan in gezinnen waar geweld en alcoholmisbruik dagelijkse kost zijn.

Uit verontwaardiging en omdat men in de Engelse klassenmaatschappij nauwelijks weet hoe de ander leeft, besloot hij erover te schrijven:

“We leven in een verdeelde maatschappij waarin we weinig weten over de mensen naast wie we wonen. Als ik niet als dokter of in de gevangenis had gewerkt, zou ik ook niets geweten hebben over de zaken waarover ik schrijf. Dat onzichtbare wou ik zichtbaar maken, omdat ik dat belangrijk vond. Hoe verschrikkelijk is het niet dat zoveel kinderen opgroeien in gezinnen waarin alcoholmisbruik en geweld dagelijkse kost zijn? Hoe komt het dat 1 op 4 kinderen niet fatsoenlijk kan lezen, terwijl elk kind een opleiding krijgt die zo’n 80.000 à 90.000 euro kost?”

Cultuurpessimist

Als arts werkte Dalrymple niet enkel in Groot-Brittannië maar ook in Afrika. Hij beseft dat hij daar als arts nuttiger werk heeft verricht dan dat hij hier ooit als psychiater heeft kunnen doen. Hij merkt ook een evolutie in de psychiatrie. In het begin van zijn carrière had een klein deel van de bevolking zware psychische problemen. Vandaag lijkt iedereen wel ziek te zijn.

“Ongelukkig zijn is verdwenen uit onze woordenschat. Tegenwoordig spreken we van depressie, en dat is een interessante verandering want dat betekent dat ongelukkig zijn een medische aandoening is geworden. Gelukkig zijn is de norm geworden. Maar het leven is nu eenmaal moeilijk en soms tragisch. Verdriet en verlies zijn onvermijdelijk en volgens mij helpt het ons om daar af en toe bij stil te staan.”

Door critici wordt Dalrymple vaak een pessimist genoemd, maar daar maalt hij niet om. “Pessimisten zijn gelukkiger dan optimisten en hebben een veel beter gevoel voor humor. Ze zijn gewoon veel interessanter.”

Respect voor religie

Dalrymple is een atheïst maar hij heeft wel veel respect voor mensen die wel gelovig zijn. Hij houdt ook heel erg van kerkelijke rituelen omdat die mooier, respectvoller zijn en meer troost bieden.

“De begrafenisdienst van de Kerk van Engeland is buitengewoon mooi. Zo mooi dat hij troost brengt, zelfs als je niet gelooft. Ik geloof niet en toch brengt zo’n ceremonie troost. Niet religieuze diensten zijn nooit zo mooi. Ik heb zelfs gemerkt dat mensen zich tegenwoordig niet meer opkleden om naar een begrafenis te gaan. Als je naar een begrafenis gaat in dezelfde kleren waarin je naar de supermarkt gaat, dan weet je dat er iets verloren is gegaan in het leven. Als de dood van iemand evenveel betekenis heeft als boodschappen doen, wat is het leven dan nog waard?”

Een Engelsman in de Ardèche

Daniels is getrouwd met een Française. Ze verblijven halftijds in Londen, de andere helft van het jaar in hun buitenverblijf in de Ardèche in Frankrijk. Het is daar dat Alicja hem opzoekt en de mens achter het pseudoniem leert kennen.

De volgende weken in Wanderlust

In de volgende afleveringen van Wanderlust ontmoet Alicja:

De Afghaanse journaliste en filmmaakster Nelofer Pazira – 24.9
De cisterciënzer-abt van Orval Lode Van Hecke – 1.10
De Sloveense filosofe en sociologe Renata Salecl – 8.10
De Vlaamse filmmaker Raoul Servais – 15.10
De Britse schrijfster Sara Maitland – 22.10
De Japanse muzikant en Bach-kenner Masaaki Suzuki – 29.10
De Brits-Amerikaanse auteur Lesley Hazleton

Ondertussen blijft het online-platform Wereldbeeld in kleine portretjes, filmpjes en interviews tonen hoe bekende en minder bekende mensen, maar ook religies, filosofie en levensbeschouwingen op zoek gaan naar zingeving in het leven.

Wanderlust op vrtnu.be: reeks 2 én de hele eerste reeks

Op vraag van veel kijkers is de eerste reeks van Wanderlust opnieuw online gezet op vrtnu.be. Ze is beschikbaar tot 5 november.

Uiteraard is ook elke aflevering van de tweede reeks te bekijken op het videoplatform. Telkens vanaf de eerste uitzending tot eind november.

Wereldbeeld: een platform over levensbeschouwing

Bij de start van het eerste seizoen van Wanderlust vorig jaar, startte Canvas met het online-platform Wereldbeeld (canvas.be/wereldbeeld) waar gefocust wordt op zingeving, filosofie en religie. Naast gedetailleerde info over het programma Wanderlust kan je er ook extra rubrieken terugvinden. Het platform groeit gestaag met wekelijks nieuwe bijdragen en inzichten.