Vlamingen winnen het 27ste Groot Dictee der Nederlandse Taal
Marco Sanders speelt de Nederlanders naar huis met ‘balalaikaspeelster’
Vrijdag 16 december 2016 — De 27ste editie van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is zaterdag gewonnen door Vlaanderen. In het eerste deel van het dictee deed Vlaanderen het gemiddeld beter dan Nederland. De Vlaamse prominenten haalden een gemiddelde van 21 fouten tegenover 25 fouten bij de Nederlandse prominenten. Bij de gewone deelnemers scoorde Vlaanderen een gemiddelde van 12 fouten en Nederland 15 fouten.
Individueel deed Nederland het dan weer beter, zowel bij de prominenten als bij de lezers van De Morgen en de Volkskrant. De Nederlander Roberto La Rocca scoorde het best met nauwelijks 6 fouten. De Morgen-lezer Marco Sanders, een Nederlandse freelance tekstschrijver die al 10 jaar in ons land woont en daarom ook voor Vlaanderen speelde, maakte 7 fouten.
Bij de prominenten was de Nederlandse auteur Gustaaf Peek de sterkste speller met 12 fouten. Radiojournaliste Kristien Bonneure scoorde het best aan Vlaamse zijde met 13 fouten.
Aangemoedigd door de haka van hun teamgenoten zorgden Kristien Bonneure en Marco Sanders in het spannende finalespel uiteindelijk toch voor een Vlaamse zege. Marco Sanders speelde zijn oranje tegenstanders naar huis met zijn onberispelijke spelling van ‘balalaikaspeelster’.
Glossolalie zorgt voor Babylonische spraakverwarring
Het dictee werd dit jaar geschreven door A. F. Th. van der Heijden, de Nederlandse auteur van onder meer De tandeloze tijd en Tonio.
De titel van zijn dictee, Glossolalie (het spreken van vreemde, onbegrijpelijke talen in religieuze extase), bezorgde menig deelnemer al meteen de eerste fout(en). In zijn tekst hekelt van der Heijden de verengelsing van het Nederlands. Al die anglicismen die onze taal tot een soort Dunglish verlagen, vindt hij maar niets.
Daarnaast legde hij met geneeskundige termen als ‘dysthymie’ (chronische depressieve stemming) en ‘subcutaan’ (onderhuids) de deelnemers het vuur genadeloos aan de schenen.
Geen van de deelnemers wist raad met ‘qaly’s’. ‘Qaly’ is een letterwoord voor qualified-adjusted life year, een levensjaar dat een patiënt kan winnen door medische behandeling, rekening houdend met de levenskwaliteit die in dat jaar verwacht kan worden en met de behandelingskosten.
De finale
Na het dictee volgde het finalespel. Daarin namen de beste Vlaamse spellers, Kristien Bonneure en Marco Sanders, het op tegen de beste Nederlanders, Gustaaf Peek en Roberto La Rocca. Om beurt moesten de bekende en onbekende duo’s een moeilijk woord spellen.
De score liep gelijk op met de woorden ‘gelobbyd’, ‘eurootjes’ en ‘zo-even’. Niemand maakte een dt-fout in de zin ‘Een gratis nummer van ons maandblad wordt je aangeboden als je onze website bezoekt’. ‘Behept’ noch ‘ge-cc’d’ bracht de finalisten aan het wankelen terwijl de spanning ondertussen te snijden was. Omdat de stand toen nog altijd gelijk was, volgde een 'shoot-out'.
Maar zelfs de 'shoot-out' woorden ‘eeneiige’ en ‘ervanaf kunnen’ leverden geen winnaar op. Uiteindelijk speelde Marco Sanders zijn oranje tegenspelers naar huis met een onberispelijke spelling van ‘balalaikaspeelster’. Daarmee ging de overwinning in deze spannende 27ste editie van het Groot Dictee naar Vlaanderen.
Het palmares
Vorig jaar riep juryvoorzitster Annemarie Jorritsma de Vlamingen op zich te herpakken na de twee opeenvolgende Nederlandse zeges. Het Vlaamse team nam de oproep ter harte en kaapte voor de 14e keer de eerste prijs weg. Dat brengt de stand Nederland-België op 14-12. Eén keer was er een gelijkspel: in 2011.
Overzicht van de beste Vlaamse prominenten :
- 1990: Frits Korthals Altes, Nederlands politicus, 13 fouten (geen prominente Belgische deelnemers)
- 1991: Eugène Berode 1991, ex-taalraadsman VRT, 8 fouten
en Paul Cockx, schrijver, 8 fouten - 1992: Bavo Claes, VRT-journalist en schrijver, 14 fouten
- 1993: Luuk Gruwez, dichter, 8 fouten
- 1994: Jérome Heldring, Nederlands journalist en columnist, 14 fouten
- 1995: Johan Tas, VRT-journalist, 11 fouten
- 1996: Ward Ramaekers, taalkundige en schrijver, 10 fouten
- 1997: Guido Van Meir, journalist, columnist en scenarist, 15 fouten
- 1998: Els Borst, Nederlands politica, 19 fouten
- 1999: Jef Rademakers, Nederlands regisseur en producent, 27 fouten
- 2000: Vincent Van Quickenborne, politicus, 17 fouten
- 2001: Jean-Marie Dedecker, politicus en voormalig judocoach, 21 fouten
- 2002: Christophe Vekeman, schrijver, 10 fouten
- 2003: Margot Vanderstraeten, schrijfster en journaliste, 18 fouten
- 2004: Annelies Van Herck, VRT-journaliste, 12 fouten
- 2005: Wim Oosterlinck, radiomaker, 20 fouten
- 2006: Jan Van den Berghe, journalist, 17 fouten
- 2007: Stefan Brijs, schrijver, 10 fouten en Peter Terrin, schrijver, 10 fouten
- 2008: Hendrik Vos, politicoloog, hoogleraar en Europa-deskundige, 19 fouten
- 2009: Saskia De Coster, schrijfster, 14 fouten
- 2010: Mei Li Vos, Nederlands politica en columniste, 25 fouten
- 2011: Freek Braeckman, journalist en tv-presentator, 4 fouten (ook ex-aequo algemeen winnaar)
- 2012: Herman van der Zandt, Nederlands journalist, nieuwslezer en presentator, 17 fouten
- 2013: Maud Vanhauwaert, schrijver en tekstperformer, 14 spelfouten
- 2014: Christophe Vekeman, schrijver, 11 fouten
- 2015: Bart Cannaerts, comedian, 16 fouten (in het eerste deel van het Dictee)
- 2016: Kristien Bonneure, journaliste en presentatrice bij Radio 1, 13 fouten (in het eerste deel van het Dictee)
Het Groot Dictee op canvas.be
Op canvas.be kon je opnieuw via streaming meedoen met het Groot Dictee. En dat kan ook nu nog. Je typt de tekst op je pc in het juiste vak in en na afloop krijg je meteen de correctie en je score.
Het Groot Dictee is een co-productie van Men At Work TV Produkties en VRT Televisie.
www.canvas.be 